5 CÁCH NHẬN BIẾT MÂM ĐỒNG CỔ THẬT HAY GIẢ HỮU HIỆU NHẤT

Thú chơi đồ cổ ngày nay đã trở thành một thú vui thể hiện đẳng cấp của tầng lớp giàu có, quyền thế. Những món đồ cổ, tiêu biểu như mâm đồng cổ được rất nhiều người săn lùng không chỉ bởi giá trị của nó, mà bởi bởi độ hiếm “có một không hai” trên đời. Cũng chính vì vậy, có rất nhiều gian thương đã lợi dụng sự không am hiểu của người mua về đồ đồng cổ để trục lợi. 

Vậy làm thế nào để có thể nhận biết mâm đồng cổ thật hay giả để tránh bị lừa lọc, lợi dụng? Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ 5 cách hữu hiệu nhất để nhận biết mâm đồng cổ, cũng như mách bạn những thủ thuật chế tác mâm đồng giả để bạn có sự mua hàng thông thái hơn. Cùng theo dõi nhé! 

Mâm đồng cổ và giấc mơ bạc tỷ 

Mâm đồng cổ Tứ linh

Hiện nay, thật không khó để bắt gặp những lời mời gọi câu khách mua đồ đồng cổ tràn lan trên mạng xã hội. Cũng chính vì giá trị vô cùng lớn của những món đồ cổ, mà có những gian thương dùng đủ mọi chiêu trò để “qua mắt” khách hàng. Ngược lại, cũng có những người mua “không chuyên” vì ôm giấc mơ bạc tỷ, nên nghe những lời quảng cáo như rót mật bên tai, lại không có sự am hiểu nên dễ dàng tin vào những mánh khóe lừa bịp, để rồi “tiền mất tật mang”.

Đồ đồng cổ, điển hình như mâm đồng cổ là món đồ rất kén người chơi, không phải ai cũng sưu tầm được. Những món đồ cổ này không chỉ có giá trị rất lớn, mà còn cần có sự am hiểu, con mắt tinh tế và sành sỏi mới nhận biết được thật giả và cảm được tinh hoa của vật phẩm. 

Có thể nói, sưu tầm đồ đồng cổ là thú chơi chỉ dành cho thượng khách, bởi đây là những món đồ đặc biệt, có tiền chưa chắc đã có được trong tay.  

Tại sao mâm đồng cổ lại có giá trị lớn đến vậy?

Đây là thắc mắc của rất nhiều người, khi chứng kiến những người dám bỏ ra hàng đống tiền để đổi lại một món đồ cổ xưa “chỉ để trưng bày, ngắm nghía”. Vậy mới nói, không phải ai cũng có điều kiện, và đủ sự tinh tế, am hiểu để sưu tầm những vật phẩm này. 

mãn nhãn với 100 chiếc mâm đồng cổ sưu tập được tại một ngôi nhà ở hà nội

Có rất nhiều lý do khiến mâm đồng cổ hay bất cứ đồ đồng cổ nào khác được coi là những thứ vô giá, nhưng chung quy lại có thể giải thích bằng những lý do chính sau đây:

#1. Số lượng rất hiếm, có tiền chưa chắc đã mua được 

Mỗi một món đồ đồng cổ đều mang những nét đặc trưng của văn hóa, lịch sử một thời. Trải qua một thời gian dài bị bào mòn hay phá hủy bởi nhiều yếu tố, còn rất ít những món đồ đồng cổ còn giữ được nguyên vẹn cho đến ngày nay. 

Đồ đồng cổ quý giá nhất bởi độ hiếm có của nó. Đa phần chúng đều được tìm thấy ở tận sâu trong lòng đất hay dưới đáy đại dương, với xác suất tìm được vô cùng thấp. Chính vì thế mà sở hữu được một món đồ đồng cổ là mơ ước của nhiều người, thậm chí có tiền nhưng cũng chưa chắc đã có thể mua được.   

#2. Có giá trị rất lớn trên thị trường

Cũng chính vì độ hiếm có, khó tìm, cung không đủ cầu nên những món đồ đồng cổ thường được đẩy giá lên rất cao. 

Mặt khác, những món đồ đồng từ thời xa xưa dù thô sơ nhưng lại có họa tiết vô cùng độc đáo, tinh xảo, đặc biệt là chất lượng trường tồn với thời gian. Chính vẻ đẹp hoài cổ, đặc sắc ấy cũng góp phần tạo nên giá trị đặc biệt của những món đồ đồng cổ, khiến chúng có giá trị rất lớn trên thị trường hiện nay. 

#3. Mang giá trị lớn về tín ngưỡng tâm linh

Không chỉ có giá trị vật chất lớn, những món đồ đồng cổ còn đại diện cho cả một nền văn hóa trong lịch sử. Những họa tiết khắc họa trên vật phẩm thường là những hình ảnh quen thuộc trong đời sống, hay trong văn hóa tín ngưỡng của người dân thời đó. Chính vì thế, tìm hiểu những họa tiết, chất liệu cũng như cách thức tạo nên vật phẩm này cũng giúp ta hiểu hơn về tín ngưỡng tâm linh đã từng tồn tại suốt một thời kỳ dài trong lịch sử của dân tộc. 

*** Tìm hiểu thêm : Cách bảo quản đồ dùng bằng đồng luôn sáng bóng như lúc vừa mua

5 Cách nhận biết mâm đồng cổ thật hay giả hữu hiệu nhất

Mâm đồng cổ nói riêng hay đồ đồng cổ nói chung đều mang những giá trị vô cùng lớn, bởi vậy nên chúng cũng được làm giả rất nhiều để trục lợi. Nếu không phải là một người sành sỏi trong lĩnh vực đồ đồng cổ, bạn sẽ rất dễ bị mắc bẫy của những gian thương. 

Vậy có cách nào để có thể nhận biết mâm đồng cổ thật giả hay không? Câu trả lời là có. Hãy tham khảo 5 cách gợi ý sau đây để có được sự sáng suốt trong quá trình chọn mua vật phẩm: 

#1. Nhận biết qua phép thử bằng lửa

Thử qua lửa là một mẹo hữu hiệu giúp kiểm tra đồ đồng thật hay giả nhanh nhất. 

Bạn chỉ cần hơ chiếc mâm đồng qua ngọn lửa một lát, đồ đồng cổ gải bị pha nhiều tạp chất sẽ nhanh chóng ngả màu, trong khi đồ đồng thật màu sắc sẽ không đổi mà càng tươi tắn hơn. 

Ngoài ra, sử dụng cách này để nhận biết mâm đồng cổ thật giả cũng không làm ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài của vật phẩm, có thể dễ dàng kiểm tra ngay tại nơi mua hàng. 

#2. Nhận biết thông qua phép thử với thanh kim loại

Sử dụng một dụng cụ kim loại như máy mài, dùi sắt, tua vít… mài lên bề mặt mâm đồng muốn kiểm tra. 

Nếu là đồng giả thì sau khi mài bề mặt sẽ bóng loáng và có màu sắc tươi sáng, nhưng chỉ một thời gian ngắn sau sẽ nhanh chóng ngả màu và tối xỉn lại. Lý do của hiện tượng này là do đồ đồng giả có hàm lượng chì nhiều hơn hàm lượng đồng nguyên chất.  

Trong khi đó, nếu là đồ đồng thật, vết mài sẽ không hề bị xỉn hay tối màu theo thời gian mà thậm chí còn trở nên bóng và sáng hơn. 

#3. Nhận biết qua chu kỳ bán hủy

Cách nhận biết mâm đồng cổ qua chu kỳ bán hủy thường được sử dụng ở các Viện khảo cổ bởi nó đem lại độ chính xác rất cao, có thể xác định được rõ tuổi của mẫu vật phẩm.

Với cách này, các nhà khoa học sẽ xác định trong đồ cổ có chứa các nguyên tố nào (Kali, Uran…), từ đó phân định chất hóa học này để xác định chính xác niên đại của món đồ đó.

Mặc dù có độ chính xác cao nhưng do khá phức tạp và chi phí đắt nên cách này chỉ được áp dụng bởi các nhà khảo cổ học là nhiều chứ người dân thường ít khi sử dụng.

#4. Nhận biết qua mối hàn

Hầu hết các món đồ đồng hay trang sức cổ xưa của Việt Nam đều sử dụng các mối hàn cứng bằng vàng hoặc đồng và mối hàn mềm bằng chì hoặc thiếc. Trong khi đó, đồ đồng cổ giả thường dùng mối hàn có chứa Cadmi- một nguyên tố dễ bay hơi, khó phân lập. Vật chất này mới chỉ được sử dụng từ những năm 1850 trở lại đây, nên đồ đồng có mối hàn chứa cadmi không thể được coi là đồ đồng cổ.

#5. Nhận biết qua phương pháp phân tích thành phần

Nếu sử dụng phương pháp này để nhận biết mâm đồng cổ thì có thể làm theo 2 cách:

• Cách 1: So sánh với loại vật liệu đã được sử dụng trong quá khứ khi sản xuất mâm đồng đó
• Cách 2: So sánh với thành phần tạo nên đồ đồng thật có cùng niên đại

Cách thứ hai thường được sử dụng nhiều hơn bởi chỉ khi đồ đồng đó có ít nguồn vật liệu tạo nên thì tính chính xác mới cao và thuyết phục.

Mách bạn những thủ thuật tinh vi trong chế tác mâm đồng cổ giả 

Hiện nay, có rất nhiều mánh khóe trong chế tác mâm đồng giả để qua mắt những người mua không am hiểu về đồ cổ. Trong số đó phải kể đến những thủ thuật tinh vi sau đây:

#1. Giả mạo trầm tích biển

Những món đồ đồng cổ được khai quật từ những xác tàu đắm chìm sâu dưới đáy biển suốt nhiều thế kỷ thường có những vết trầm tích, rong rêu hay hào bám trên bề mặt. Chính vì thế mà nhiều người lầm tưởng rằng chỉ có những đồ đồng cổ bị chìm sâu dưới đáy biển hàng mấy trăm năm mới có những vết trầm tích ấy.

Tuy nhiên, sự thật là chỉ cần ngâm vùi đồ đồng xuống biển hay ao hồ, bùn lầy vài tháng thôi là khi vớt lên những vết trầm tích, rong rêu hay hào bám này đã xuất hiện. Và đây cũng là một mánh khóe thường được sử dụng nhất của những gian thương để “qua mắt” những người mua không sành sỏi.

#2. Ngâm axit làm lạc tinh

Những đồ đồng cổ được người xưa sử dụng nhiều lại chịu sự bào mòn của tự nhiên qua hàng mấy trăm năm nên men bám chắc chắn bị lạc tinh rất nhiều. Vì thế mà nhiều người mua tin tưởng rằng đồ đồng cứ càng lạc tinh thì càng có khả năng cao là đồ cổ.

Lợi dụng niềm tin này, nhiều người làm đồ giả cổ đã sử dụng những thủ thuật như phun cát, chà sát bằng giấy nhám và đặc biệt là ngâm vào axit để làm lạc tinh đồ đồng, sau đó chỉ cần thêm một vài công đoạn như chà sát, bôi trét chất bẩn… là đã có được “đồ cổ lạc tinh hàng thế kỷ” để bán với giá cắt cổ.  

#3. Bọt khí và lỗ kim gút 

Những người chơi đồ đồng cổ càng sành sỏi, tinh tế hơn bao nhiêu thì những người làm đồ đồng giả cổ lại càng tìm ra những mánh khóe tinh vi hơn bấy nhiêu. Đồ đồng cổ phải có bọt khí và lỗ kim gút, và rất nhanh những đồ đồng giả cổ cũng “sao y bản chính”.

Tuy nhiên, giả thì vẫn là giả, không thể nào qua mắt được những con mắt tinh tường. Bọt khí và lỗ kim gút của đồ đồng giả cổ, nếu quan sát kỹ lưỡng vẫn có thể nhận ra những điểm khác biệt nhất định:

Hướng của bọt khí

Nếu nhìn dưới kính phóng đại, dưới lớp men của những món đồ đồng cổ thường xuất hiện chuỗi bọt khí ngang hay chuỗi dọc theo chu vi của món đồ. Bởi lẽ, đồ đồng cổ khi nung trong lò thường được sắp xếp theo phương thẳng đứng, khiến những bọt khí có chiều hướng lên.

Ngược lại, đồ đồng giả cổ khi nung thường dùng khuôn hàng loạt, để vào lò theo phương ngang nên sẽ cho ra chuỗi bọt khí nằm ngang. Nếu quan sát bằng kính phóng đại mà thấy đặc điểm này thì có thể kết luận là đồ đồng giả cổ. 

Kích thước của bọt khí 

Lò nung sử dụng trong sản xuất đồ đồng thời xưa thường khó giữ được nhiệt độ ổn định, nên bọt khí xuất hiện trên đồ đồng cổ thường có kích thước to nhỏ không đều nhau.

Ngược lại, lò nung hiện đại sử dụng gas hay điện thì nhiệt độ rất ổn định, nên đồ đồng hiện đại thường không có bọt khí, hoặc bọt khí nhỏ và đồng nhất về kích thước. 

Thông qua quan sát 2 đặc điểm này của món đồ, bạn sẽ có thể nhận biết được mâm đồng cổ thật hay giả một cách khá chính xác để có thể đưa ra quyết định mua sáng suốt nhất.

*** Tìm hiểu thêm : Mách bạn 2 cách nhận biết đồ đồng thật hay giả chỉ bằng vài mẹo nhỏ

Nên mua mâm đồng cổ ở đâu uy tín chất lượng?

mâm đồng giả cổ

Để có thể mua được mâm đồng cổ chất lượng, bạn nên lưu ý những điều sau đây:

• Cần tìm hiểu kỹ lưỡng về uy tín của cơ sở cung cấp đồ đồng cổ trên thị trường. Nên tham khảo những địa chỉ có nhiều đánh giá tích cực, và tham khảo thêm ý kiến của bạn bè, người thân, tốt nhất là những khách hàng cũ đã từng mua hàng tại cơ sở đó
• Tránh mua hàng trên những website đại trà, không có thông tin chi tiết về sản phẩm, không có địa chỉ địa lý cụ thể 
• Không nên chọn mua tại những cửa hàng nhỏ lẻ, bày biện ít hàng, vì đa phần những nơi này là nhập hàng về để bán kiếm lời, và cũng không có nhiều kiến thức chuyên môn về sản phẩm.
• Bạn có thể liên hệ tới cơ sở đúc đồng của nghệ nhân Nguyễn Tấn Đích- nghệ nhân ưu tú đã có hơn 50 năm tuổi nghề để nhận được sự tư vấn, giúp đỡ nhiệt tình nhất!

Lời kết 

Hy vọng những thông tin chia sẻ trong bài viết sẽ mang tới cho bạn những “bí quyết” để nhận biết mâm đồng cổ thật hay giả một cách chính xác nhất! Hãy là một người mua thông thái bạn nhé!